Streektalen in de beroepscontext A1

Relevantie

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat het spreken van een dialect een positief effect heeft op het geestelijk welzijn van ouderen in verpleeghuizen. Het heeft een duidelijke meerwaarde voor het contact tussen zorgverleners en zorgvragers (Nursing, 2020). Door de vergrijzing en de stijgende levensverwachting neemt het aantal ouderen dat zorg nodig heeft toe. Naarmate de leeftijd vordert, kunnen mensen taalverlies ervaren en zich terugtrekken in één taal. Dit is over het algemeen hun eerste taal (RUG, 2019). Zo blijkt bijvoorbeeld uit onderzoek dat de meeste ouderen in de provincie Groningen het Gronings als hoofdtaal gebruiken, terwijl slechts 4% van de jongeren uit deze provincie het Groninger dialect spreekt. Vanuit de BPV-instellingen maken praktijkopleiders met regelmaat kenbaar dat het niet kunnen spreken van- en het niet kunnen begrijpen van de streektaal door de beginnende beroepsbeoefenaar als een gemiste kans wordt ervaren. De beginnend beroepsbeoefenaar verstaat de taal van de zorgvrager niet en ook tijdens collegiaal overleg mist de beginnend beroepsbeoefenaar informatie omdat er in de streektaal gesproken wordt. De beginnende beroepsbeoefenaar en de zorgvrager spreken dus niet dezelfde taal, terwijl taal dé basis is voor het verlenen van zorg. Streektaal is daarmee een interventie die, indien op een goede manier ingezet, de kwaliteit van zorg verhoogt. Beginnende beroepsbeoefenaren die in een zorgsetting in een bepaalde streek gaan werken hebben daarom enige kennis en vaardigheden van de streektaal nodig.

Beschrijving

In dit keuzedeel maakt de beginnende beroepsbeoefenaar in de zorg kennis met een streektaal. We bieden basale kennis en vaardigheden aan waarmee de beginnend beroepsbeoefenaar zich kan redden in eenvoudige zorgsituaties. De beginnend beroepsbeoefenaar vergroot de woordenschat van het dialect, kent de betekenis van woorden, kan (eenvoudige) gesprekken voeren in de streektaal, kan een kort verhaal in de streektaal (voor)lezen en begrijpt de inhoud daarvan. Wanneer het zeer vertrouwde onderwerpen betreft, lukt het de beginnend beroepsbeoefenaar om eenvoudige vragen te stellen en te beantwoorden. Het keuzedeel streektalen wordt nadrukkelijk in de beroepscontext geplaatst. Het beheersen van het de streektaal zal de kwaliteit van de communicatie in de beroepssetting vergroten en vergemakkelijken en daarmee wordt de kwaliteit van de zorg vergroot.